W piątek 24 lipca pod pomnikiem zamordowanych partyzantów w Lesie Grabińskim odbyła się uroczystość upamiętniająca okrutną, hitlerowską zbrodnię i przywracająca pamięć o tamtych strasznych, okupacyjnych czasach.
Uroczystością tą, Iwonickie Stowarzyszenie „Ocalić od zapomnienia” zakończyło realizację projektu konkursowego Banku Zachodniego WBK „Tu mieszkam, tu zmieniam”.
Na obchody 71 rocznicy zbrodni w Lesie Grabińskim przybyli:
– przedstawiciele władz Gminy w osobach Burmistrza Witolda Kocaja, Zastępcy Burmistrza Jacka Rygla, Przewodniczącego Rady Miejskiej Józefa Sowińskiego oraz liczni radni Rady Miejskiej;
– przedstawiciele władz Powiatu Krośnieńskiego w osobach Starosty Jana Juszczaka, Wiceprzewodniczącego Rady Powiatu i sołtysa Lubatowej Józefa Turka, radnego Rady Powiatu, wieloletniego członka Zarządu Stanisława Kenara;
– przedstawiciele organizacji i stowarzyszeń;
– bardzo licznie mieszkańcy Gminy, turyści i kuracjusze.
Poczty sztandarowe wystawiły Ochotnicze Straże Pożarne z Iwonicza-Zdroju, Iwonicza, Lubatowej i Lubatówki.
Wartę honorową przy pomniku pełnili dwaj członkowie grupy rekonstrukcyjnej w strojach żołnierzy Polski Podziemnej.
Uroczystość rozpoczęła Gminna Orkiestra Dęta z Iwonicza odegraniem hymnu państwowego. Następnie Prezes Iwonickiego Stowarzyszenia „Ocalić od zapomnienia” Rajmund Boczar przedstawił krótko historię zbrodni, którą upamiętnia pomnik w Lesie Grabińskim. Przybliżył też zgromadzonym założenia projektu konkursowego, którego celem była poprawa dostępności tego miejsca pamięci narodowej.
Burmistrz Gminy Witold Kocaj w swoim wystąpieniu podkreślił, jaki tragiczny wpływ na dalsze życie rodzin miała śmierć 72 mężczyzn, którzy byli ojcami, mężami, synami i pozostawili po sobie do dziś bolące rany. Zaakcentował potrzebę szacunku dla tego miejsca i dla pamięci po zamordowanych. Podziękował również Stowarzyszeniu za wykonane prace i przywracanie pamięci historycznej.
Recytacja przez dziewczęta z Ruchu Apostolstwa Młodzieży w Iwoniczu fragmentów poematu „Śmierć bohaterów w Lesie Grabińskim w Iwoniczu” napisanego w 1948 roku przez Tadeusza Tomkiewicza, wycisnęła łzy z oczu wielu mieszkańców Gminy uczestniczących w uroczystości.
Starosta Krośnieński Jan Juszczak poprzez skojarzenia – Las Katyński i Las Grabiński, powiązał te dwie tragedie, które łączy strzał w tył głowy jako sposób egzekucji i ich wymiar, równie wielki, pierwszej dla Polski a drugiej dla tej Gminy, a zwłaszcza dla mieszkańców Lubatowej. Starosta podkreślił, że współczesny patriotyzm, to również pamiętanie o tych, którzy zginęli i o tym kto był ich katem. Nawiązując do nazwy projektu Stowarzyszenia Starosta powiedział: „Bo [dla przyszłych pokoleń] przekaz musi być jasny i czytelny, ABY UMARLI MOGLI ŻYĆ, a żyć mogą tylko poprzez naszą pamięć i prawdę historyczną nie zakłamaną i nie sfałszowaną”. Starosta pogratulował Stowarzyszeniu, że realizując projekt dopięło swego, mimo występujących przeszkód i trudności natury prawnej, formalnej i proceduralnej.
Prowadzący uroczystość Rajmund Boczar poprosił o złożenie kwiatów pod pomnikiem pomordowanych.
Hołd poległym złożyli:
Władze Gminy w osobach: Burmistrz Witold Kocaj i Zastępca Burmistrza Jacek Rygiel;
Władze Powiatu w osobach: Starosta Jan Juszczak i radny Powiatu Stanisław Kenar;
Zarząd Miasta Iwonicz-Zdrój w osobach: Adolf Jezierzański, Kazimierz Deręg i Jan Kielar;
Związek Kombatantów Rzeczpospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych w osobach: Marian Grysztar i Józef Turek;
Stowarzyszenie Przyjaciół Iwonicza-Zdroju w osobach: Jerzy Nycz, Janusz Michalak, Bogdan Szczepanik;
Rada Miejska w Iwoniczu-Zdroju w osobach: Przewodniczący Rady Miejskiej Józef Sowiński i radny Rady Miejskiej Grzegorz Nieradka;
Iwonickie Stowarzyszenie „Ocalić od zapomnienia” w osobach: Prezes Rajmund Boczar i Wiceprezes Marek Bliżycki.
Po oddaniu hołdu Gminna Orkiestra Dęta odegrała pieśń „My Pierwsza Brygada” („Legiony”) kończąc część oficjalną uroczystości.
Mszę Św. celebrowali: Proboszcz Parafii w Iwoniczu p.w. Wszystkich Świętych ks. Kazimierz Giera i Proboszcz Parafii w Iwoniczu-Zdroju p.w. Św. Iwona i Matki Boskiej Uzdrowienia Chorych ks. Bogdan Nitka. Z ust księży padło wiele słów nawiązujących do Golgoty oraz apele o praktykowanie patriotyzmu i rozumienie związku pomiędzy patriotyzmem, ojczyzną i historią w powiązaniu ze słowami św. Jana Pawła II.
Oprawę muzyczną mszy św. zapewnił chór młodzieżowy przy akompaniamencie gitarowym z Ruchu Apostolstwa Młodzieży w Iwoniczu. W składzie zespołu wystąpili: Kasia Pyter, Ola Dobrowolska, Kasia Czerwińska, Ania Łanowy, Ula Kocaj, Dominika Niemczyk, Beata Karp, Wiola Zając, Karolina Grysztar, Ania Rysz, Weronika Smolińska, Wiktoria Smolińska, Wiktoria Nycz, Agnieszka Jung, Angelika Karnasiewicz i Sebastian Stachura.
Po zakończeniu mszy, podczas wyprowadzania pocztów sztandarowych, trzy pieśni patriotyczne odśpiewała, dysponująca mocnym głosem, Pani Krystyna Litwora-Gwoździk, przebywająca na wypoczynku w Iwoniczu-Zdroju.
Uroczystość zakończyła się złożeniem kwiatów na Grobie Nieznanego Żołnierza w Iwoniczu, gdzie spoczywają szczątki ofiar zbrodni, które nie zostały zidentyfikowane podczas ekshumacji.
Zarząd Stowarzyszenia składa serdeczne podziękowania wszystkim osobom i instytucjom, które zaangażowały się w przygotowanie tej patriotycznej uroczystości.
Dziękujemy Proboszczom obu iwonickich parafii oraz Burmistrzowi i Staroście za wiele mądrych i wzruszających refleksji służących pobudzeniu patriotyzmu Polaków. Dziękujemy przedstawicielom władz samorządowych, organizacjom i stowarzyszeniom za uczestnictwo i złożenie hołdu pod pomnikiem pomordowanych. Dziękujemy strażakom za wystawienie pocztów sztandarowych i grupie rekonstrukcyjnej za pełnienie warty honorowej. Dziękujemy Orkiestrze za uświetnienie uroczystości. Dziękujemy bardzo mieszkańcom Gminy, kuracjuszom i turystom, bo przez swoją obecność nadaliście tej uroczystości podniosły, patriotyczny charakter. Szczególnie dziękujemy młodzieży z RAM za recytację, za wzruszające pieśni i za nadzieję, którą dajecie starszemu pokoleniu, że Polska pozostaje w godnych rękach.
Informację o uroczystości można znaleźć również na stronie Powiatu Krośnieńskiego pod adresem: http://www.powiat.krosno.pl/aktualnoci/1087-uroczyste-obchody-71-rocznicy-zbrodni-w-lesie-grabinskim-zakonczenie-projektu-tu-mieszkam-tu-zmieniam
Tekst i zdjęcia: Marek Bliżycki
